قانون برای امور مختلفی که باعث لطمه و ضرر به افراد دیگر باشد، جبران خسارت در نظر گرفته است .
دیه اعم از مقدر و غیرمقدر، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضاء و منافع و یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد به موجب قانون مقرر می شود
سهم الشرکه یک حق مالی است زیرا ارزش مبادله ای دارد و مال منقول و قابل توقیف می باشد. برای مطالبه سهم الشرکه ابتدا باید شرکتی به صورت قهری یا قراردادی و مال مشاعی وجود داشته باشد و هر یک از شرکاء در این مال به یکی از اسباب اشاعه شریک باشند.
مهریه مالی است که به موجب عقد نکاح زن مالک آن می گردد. مهرالمتعه از اقسام مهریه می باشد که در صورت عدم تعیین مهر یا باطل بودن آن از سوی دادگاه با جلب نظر کارشناس براساس وضعیت مرد از نظر فقر یا غنا ( ثروتمند بودن) تعیین می گردد.
مهرالمثل مهری است که به موجب قرارداد تعیین نشده بلکه برحسب عرف و عادات و با توجه به وضع زن تعیین می گردد.
مهریه مالی است که به موجب محقق شدن عقد نکاح (ازدواج) به ملکیت زن در می آید و مرد متعهد می شود که آن را به زن پرداخت کند. برای مترادف مهریه در زبان فارسی کلمه کابین در نظر گرفته شده و در قرآن کریم الفاظی مثل صداق و نحله به جای واژه مهریه در نظر گرفته شده است.
معاملهی فضولی، معامله ای است که در آن مالک از معامله یا بی خبر است و یا از آن رضایت ندارد. در معاملهی فضولی شخص بدون اینکه صاحب مالی باشد و یا از صاحب آن اجازه یا وکالتی داشته باشد اقدام به فروش آن مال میکند. این در حالی است که یکی از شروط معامله، رضایت مالک است.
معاون جرم کسی است که شخصا در ارتکاب عنصر مادی قابل استناد به مباشر یا شرکای جرم دخالت نداشته باشد
معاون جرم کسی است که در عملیات مادی جرم دخالت نمی کند، معاونت در همه ی جرایم شناخته نشده است بلکه فقط در جرایمی که قابل تغییر باشند ملحوظ گشته است.
کلاهبرداری عبارت است از بردن مال دیگری از طریق توسل توأم با سوء نیت به وسایل یا عملیات متقلبانه.
در تعریف ملک مشاع باید گفت ملکی مشاع است که بین دو یا چند نفر مختلف مشترک باشد به این نحو که تک تک افراد در تک تک اجزا ملک شریک باشند.
زوج این حق را دارد که در مواردی که شغل زوجه منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت خود یا زن باشد، به موجب حکم دادگاه او را از اشتغال باز دارد.
علامت تجاری نشانی است که قادر است کالاهای تولیدی یا خدمات ارائه شده توسط یک شخص یا بنگاه را از کالاها یا خدمات سایر بنگاه ها یا اشخاص متمایز نماید.
فرجام خواهی به عنوان یکی از روش های فوق العاده شکایت از آراء دادگاه ها است که با شرایط ویژه ای صورت می پذیرد . فرجام خواهی که از طریق دیوانعالی کشور انجام می شود ، بایستی حتما در مهلت خاص فرجام خواهی که در قانون ذکر شده است انجام بشود . بنابراین ، در قانون آیین دادرسی مدنی ، مهلت فرجام خواهی و زمان شروع آن هم پیش بینی شده است .
منظور از موانع ارث اموری است که با وجود هر یک از آنها ، در صورتی که شرایط وراثت هم وجود داشته باشد شخص ارث نمیبرد.
مقصود از موانع نکاح شرایطی است که چنانچه در یکی از زن یا مرد وجود داشته باشد، امکان ازدواج آن دو را موقتاً یا به طور دائم منتفی میسازد، حتی اگر کلیه شرایط اساسی صحت عقد نیز موجود باشد.
یکی از مهمترین جرائم علیه اموال و مالکیت اشخاص سرقت است. قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در ماده ۲۶۷ مقرر می دارد: سرقت عبارت از ربودن مال متعلق به غیر است. موضوع سرقت چیزی است که عمل ربودن نسبت به آن انجام می شود و حقوقی به آن تعلق گرفته که مورد حمایت قانون است.
نافرمانی مدنی روشی خشونتپرهیز برای اعتراض به سیاستهای حکومتها میباشد. دراین روش با بیاعتنایی به قوانین حکومتی، سعی در تضعیف قابلیت اجرای قانون که یکی از مهمترین پایههای قدرت هر حکومتی است میشود.
در قانون مدنی تعریفی از نامزدی نشده ولی مسلماً نامزدی به مرحله ای قبل از ازدواج اطلاق میگردد. در اصطلاح عرف، نامزدی به موردی گفته میشود كه از طرف مردی نسبت به زنی خواستگاری شود كه بعداً با او ازدواج نماید.
نحله در لغت به معنی بخشش و در اصطلاح حقوقی مبلغی است که دادگاه بر طبق شرایطی تعیین می کند که مرد (زوج) باید به زن (زوجه) بپردازد.
اعاده دادرسی یکی از طرق فوق العاده طرق شکایت می باشد که در موارد مخصوصی اجازه داده شده از حکم قطعی دادگـاه درخـواست تجدید نظر بعمل آید.
شکایت از پزشک در مواردی که پزشک در اثر سهل انگاری یا تعمد، باعث ایجاد آسیب جسمی یا روحی و یا ایجاد دیگر مشکلات برای بیمار میشود، قابل انجام و پیگیری است.
نزع در لغت به معنای برکندن، بیرون کشیدن و عزل کردن می باشد. بنابراین در صورتی که شخصی مدعی باشد که درخت غرس شده ( کاشته شده ) متعلق به او می باشد می تواند از دادگاه تقاضای نزع اشجار را بنماید.
یکی از عوامل سقوط مجازات، نسخ قانون است که در ماده ۹۹ قانون مجازات اسلامی بدین شرح پیش بینی شده است:«نسخ قانون، تعقیب و اجرای مجازات را متوقف می کند.
نشوز در لغت به معنای «ارتفاع و بلند شدن» است و در اصطلاح حقوقی به نافرمانی زوجین و عدم ایفای وظایف زناشویی از جانب آنها گفته میشود. به عبارت بهتر اگر هریک از زوجین به هر علت وظایف زناشویی خود را ایفا و تمکین نکند، نشوز کرده است.
این نحوه نظارت درمورد محکومین به حبس های تعزیری درجه ۵ تا ۸ (حبس تا ۵ سال)قابل اعمال است.(ماده ۶۲ قانون مجازات اسلامی)
آزادی مشروط ، آزادی ای است که قبل از تمام شدن دوره محکومیت به برخی از محکومان داده می شود تا در صورت رعایت شروط دادگاه ، مابقی مجازات خود را در زندان نباشند .
این نظام شیوه ای است که براساس آن محکوم می تواند در زمان اجرای حکم حبس، فعالیتهای حرفه ای، آموزشی، حرفه آموزی، درمانی و نظایر اینها را در خارج از زندان انجام دهد.
ممکن است کسی که ظاهراً با دیگری قرابت نسبی دارد اقدام به نفی نسب کند و قرابتی که مورد انکار واقع می شود ممکن است قرابت در خط مستقیم ( خویشاوندانی که نسل یکدیگر هستند مانند پدر و مادر و فرزندان ) و یا قرابت در خط اطراف ( خویشاوندانی که نسب مشترک دارند مانند خواهر و برادر یا پسر عمو و دختر عمو ) باشد.
مفهوم «نماینده» و «قائم مقام» در مقابل مفهوم «اصیل» به کار می رود، و در بیان «سمت» شخصی است که به جای اصیل اقامه دعوی نموده است.